Unijne organy ds. zdrowia szacują, że każdego roku nawet 70 tys. Europejczyków umiera z przyczyn związanych z grypą. Chociaż zaufanie do szczepionek w UE od 2020 roku spadło, zwiększenie liczby szczepień przeciwko grypie jest tanim i skutecznym rozwiązaniem, które może znacznie zmniejszyć liczbę infekcji, uratować życie i zapobiec niepotrzebnemu obciążeniu systemów opieki zdrowotnej poprzez zmniejszenie potrzeby hospitalizacji i innej opieki.
Podczas gdy WHO i państwa członkowskie UE zalecają 75% szczepień przeciwko grypie dla grup szczególnie narażonych, obecnie w całej UE osiągnięto jedynie około 50% pokrycia. W niektórych krajach, takich jak Bułgaria i Łotwa, odsetek ten wynosi mniej niż 10%.
Równoczesne zagrożenie grypą sezonową z nowymi wariantami COVID-19, jak zaobserwowano w sezonie 2022-2023, doprowadziło do tego, że coraz więcej zainteresowanych stron z sektora opieki zdrowotnej wywiera presję na instytucje UE i rządy krajowe, aby przyspieszyły szczepienia.
Lekarze, pielęgniarki i farmaceuci są kluczowym ogniwem w europejskich systemach opieki zdrowotnej i mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia zaufania do szczepionek i ich przyjmowania. Dlatego tegoroczny Europejski Dzień Walki z Grypą, który odbył się 11 października, skupiał się na tym, w jaki sposób europejscy i krajowi decydenci mogą wzmocnić pozycję pracowników służby zdrowia w celu podniesienia poziomu wyszczepialności społeczeństwa.
„Zapobieganie i profilaktyka szczepienna jest szczególnie ważna. Od września powinnyśmy co roku przyjmować szczepionki przeciw grypie i raz w życiu zaszczepić się przeciwko pneumokokom. Od tego roku mamy za darmo szczepionki przeciw pneumokokom dla osób 65+ oraz z refundacją dla osób z chorobami współistniejącymi.” – komentuje prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowego Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych.
„Wprowadzenie szczepień do aptek, w tym pneumokokowych, to bardzo dobry krok do skrócenia ścieżki pacjenta do szczepienia. Kolejnym etapem zmian w Polsce powinna być możliwość zakupu szczepionki z refundacją w aptece oraz szczepienie dla pacjentów 65+, które mogłoby się odbywać jako szczepienie refundowane w aptekach. Drugim problemem jest ustalenie kwestii finansowania samego szczepienia.” – komentuje prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowego Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych.
Wydarzenie, którego gospodarzem był eurodeputowany István Ujhelyi, zgromadziło decydentów i podmioty opieki zdrowotnej, którzy zadeklarują swoje poparcie dla zestawu 10 zaleceń politycznych dla UE i rządów krajowych w celu zwiększenia przyjmowania szczepionek przeciw grypie.
Według nich UE powinna:
- Zapewnić wytyczne i wezwać państwa członkowskie do zajęcia się obecną luką w umiejętnościach pracowników służby zdrowia w zakresie szczepień.
- Ustanowić platformy wymiany najlepszych praktyk między pracownikami służby zdrowia i między państwami członkowskimi.
- Współpraca z ECDC i WHO w celu dostarczania aktualnych dowodów i danych.
- Kontynuować podnoszenie świadomości na temat znaczenia szczepień.
Państwa członkowskie powinny:
- Zaktualizować programy nauczania na uniwersytetach, aby uwzględnić odpowiednie szkolenia w zakresie szczepień i umiejętności komunikacyjnych.
- Opracować łatwe w użyciu materiały informacyjne i uświadamiające dla pracowników służby zdrowia.
- Ułatwiać dostęp do rozmów i współpracy, zapewniać wsparcie organizacjom i stowarzyszeniom HCP oraz prowadzić regularne konsultacje z nimi w ramach procesów decyzyjnych.
- Prowadzić kampanie uświadamiające na temat znaczenia szczepień ochronnych skierowanych do lekarzy POZ.
- Pomagać w rozszerzeniu kanałów dostarczania szczepionek w celu ułatwienia dostępu do szczepień.