Zwiększenie poziomu wyszczepialności to kluczowe działanie mające na celu wzmocnienie odporności zbiorowiskowej i ochronę osób najsłabszych. Ryzyko wystąpienia niebezpiecznych, ciężkich powikłań pogrypowych jest znacznie wyższe u pacjentów w podeszłym wieku. Aż 90% zgonów z powodu grypy i jej powikłań dotyczy osób powyżej 65 roku życia. Świadomi tego zagrożenia seniorzy, coraz częściej decydują się na zaszczepienie przeciw grypie.
Seniorzy są świadomi zagrożenia
Jak wynika z danych NFZ w sezonie 2019/2020, 291 968 pacjentów skorzystało z refundowanych szczepień przeciw grypie. To blisko 56 tys. więcej niż w ubiegłorocznym sezonie! Wśród zaszczepionych osób, aż 48% to seniorzy powyżej 75 roku życia.
Wykres 1 Liczba zaszczepionych seniorów w sezonie 2019/2020, którzy skorzystali ze szczepień refundowanych.
Grypa jest często mylona z przeziębieniem i innymi infekcjami wirusowymi, jednak jest to znacznie bardziej zaraźliwa choroba układu oddechowego. Jej niebezpieczeństwo polega przede wszystkim na możliwości wystąpienia groźnych powikłań. W przypadku seniorów komplikacje pogrypowe mają długotrwały wpływ na jakość życia. Zapalenie oskrzeli, ucha środkowego, angina oraz zapalenie zatok to najczęściej występujące powikłania. Współistniejące choroby przewlekłe dodatkowo sprzyjają zachorowaniu na grypę i wystąpieniu komplikacji. Niezwykle niebezpieczne dla osób powyżej 65 roku życia może okazać się zapalenie płuc. Po zaszczepieniu przeciw grypie ryzyko hospitalizacji oraz zgonu z powodu tego schorzenia spada o odpowiednio 67% i 91%.
Niewątpliwie najskuteczniejszą i zarazem najtańszą metodą profilaktyki grypy są szczepienia. Wysoki poziom wyszczepialności jest szczególnie istotny w starzejących się społeczeństwach, w tym w Polsce. Osoby powyżej 65 roku życia są znacznie bardziej narażone na wystąpienie powikłań pogrypowych wymagających hospitalizacji, dlatego warto regularnie się szczepić – podkreśla prof. dr hab. n. med. Adam Antczak Przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy
Ministerstwo Zdrowia odpowiedziało na apel o umieszczenie szczepionek przeciw grypie na liście leków bezpłatnych dla pacjentów powyżej 75 roku życia.
Środowisko lekarskie i pacjenckie wspólnie z Ogólnopolskim Programem Zwalczania Grypy wystosowało apel do Ministra Zdrowia w sprawie bezpłatnych szczepień przeciw grypie dla osób powyżej 75 roku życia. Apelowano, by szczepionki przeciw grypie znalazły się na liście leków dla seniorów 75+, kat. „S”. Dzięki temu, będą one mogły być przepisywane bezpłatnie, w zakresie wskazań refundacyjnych. Refundacja szczepień wpłynie na zwiększenie poziomu wyszczepialności, zmniejszenie śmiertelności z powodu powikłań pogrypowych i obniżenie wydatków na opiekę szpitalną. W Polsce w zależności od charakterystyki sezonu grypowego koszty bezpośrednie związane z leczeniem grypy i jej powikłań szacuje się na poziomie: ok. 43,5 mln PLN w roku bez epidemii, 181 mln PLN dla roku o przeciętnej zachorowalności, do nawet 730 mln PLN w przypadku wystąpienia epidemii. Niższa odporność seniorów, współwystępujące choroby przewlekłe i związany z nimi ciężki przebieg grypy, a także trudna sytuacja finansowa osób starszych to niektóre z argumentów wymienionych w piśmie.
W odpowiedzi na apel, Ministerstwo Zdrowia poinformowało, że resort rozważa możliwość rozszerzenia refundacji leków dla seniorów w wieku 75+ o szczepionkę przeciw grypie.